Το κέντρο
Με λίγα λόγια
Το Μυστικό Κλειδί προσφέρει στο παιδί εναλλακτικούς τρόπους παιδαγωγικής φιλοσοφίας και μεθοδολογίας, που στοχεύουν σε ένα παιδοκεντρικό σύστημα εκπαίδευσης, το Reggio Emilia.
Οι χώροι μας είναι διαμορφωμένοι σε γωνιές με τρόπο, ώστε τα παιδιά να μπορούν να εκφραστούν μέσα από τις τέχνες και να αναπτύξουν ικανότητες που μέχρι τώρα ίσως να ήταν ανεκμετάλλευτες.
Γιατί Δημιουργήθηκε
Σκοπός μας ήταν η ανάπτυξη ενός Εκπαιδευτικού Project Προσχολικής Αγωγής και Διαπαιδαγώγησης βασισμένο στο διεθνώς αναγνωρισμένο σύστημα Reggio Emilia, που να δημιουργεί μια ολοκληρωμένη προσωπικότητα παιδιού ικανού να συγκροτεί τις δικές του ικανότητες και σκέψεις μέσω της σύνθεσης όλων των εκφραστικών, επικοινωνιακών και γνωστικών “γλωσσών”. Αυτό όμως το ολοκληρωμένο παιδί που ονειρευόμαστε δεν είναι ένας μοναχικός ερευνητής. Οι αισθήσεις και το μυαλό του χρειάζονται βοήθεια από τους παιδαγωγούς, είναι πλημμυρισμένες με φυσικό φως στις αίθουσες, όλες ενώνονται σε ένα κεντρικό σημείο, στην piazza (κεντρική πλατεία) και προσφέρουν άφθονα ερεθίσματα στα παιδιά, για εκφραστούν.
Τα μικρά παιδιά ενθαρρύνονται να ερευνήσουν το περιβάλλον τους και να εκφραστούν με όλες τους τις φυσικές του “γλώσσες” ή με τρόπους έκφρασης, οι οποίες συμπεριλαμβάνουν λέξεις, κίνηση, σχεδιασμό, ζωγραφική, κατασκευές, γλυπτική, παιχνίδι με τις σκιές, κολάζ, δραματοποίηση και μουσική. Η προσέγγιση αυτή οδηγεί τα παιδιά σε εκπληκτικά επίπεδα δεξιοτήτων συμβολισμού και δημιουργικότητας. Οι αίθουσες μας (atelier) είναι οργανωμένες για να υποστηρίζουν μια συνεργατική ως προς την επίλυση προβλημάτων προσέγγιση της μάθησης. Άλλα σημαντικά χαρακτηριστικά είναι η χρήση μικρών ομάδων στην εκμάθηση των προγραμμάτων βιωματικής εργασίας και ο σύνδεσμος δασκάλου – παιδιού.
Τι είναι το Reggio Emilia
Το εκπαιδευτικό σύστημα του Reggio Emilia, αντιπροσωπεύει μια καινοτόμα παιδαγωγική προσέγγιση προσχολικής ηλικίας. Ιδρυτής αυτής της φιλοσοφίας είναι ο Loris Malaguzzi, ο οποίος κατόρθωσε να οργανώσει ένα “δημοκρατικό” σχολείο υποστηρίζοντας την ελευθερία και αυτονομία του παιδιού, αλλά και θέτοντας τον δάσκαλο σε ρόλο συνεργάτη. Πρόκειται για ένα μοντέλο εκπαίδευσης στο οποίο οι νοητικές, οι συναισθηματικές, οι κοινωνικές και οι ηθικές δυνατότητες του παιδιού, καλλιεργούνται μέσα απο δημιουργικούς τρόπους έκφρασης.
Το όνομα του προέρχεται από την περιοχή Reggio Emilia (Ρέτζιο Εμίλια) στην Ιταλία. Είναι μια εξαιρετική περίπτωση δήμου, ο οποίος αποφάσισε πριν από 100 χρόνια να επενδύσει στην εκπαίδευση. Σήμερα, το 25% του προϋπολογισμού του δήμου αυτού είναι αφιερωμένο στην εκπαίδευση και, κυρίως, στην Προσχολική Αγωγή. Όλοι οι βρεφονηπιακοί και παιδικοί σταθμοί καθώς και τα Νηπιαγωγεία της περιοχής, ακολουθούν την εκπαιδευτική φιλοσοφία του Loris Malaguzzi, ενός εμπνευσμένου παιδαγωγού που δημιούργησε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ένα εκπαιδευτικό σύστημα που προάγει την ελευθερία και τη δημιουργικότητα των παιδιών. Αυτή η φιλοσοφία του έγινε γνωστή ως η προσέγγιση του Reggio Emilia, την οποία πολλά προγράμματα προσχολικής ηλικίας σε όλο τον κόσμο έχουν υιοθετήσει.
Είναι, μάλιστα,η κυρίαρχη φιλοσοφία προσχολικής αγωγής πίσω από το διεθνές Eκπαιδευτικό σύστημα του Ιnternational Baccalaureate,το οποίο ακολουθούν τα εκπαιδευτήρια «Ο ΠΛΑΤΩΝ» από το 2007, σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης.
Η εκπαίδευση της προσχολικής αγωγής στα σχολεία του Reggio Emilia αναγνωρίστηκε το 1991 από το Αμερικάνικο περιοδικό “Newsweek”, ως ένα από τα καλύτερα εκπαιδευτικά συστήματα στον κόσμο. Η προσέγγιση αυτή προσφέρει εναλλακτικούς τρόπους παιδαγωγικής, φιλοσοφίας και μεθοδολογίας, που στοχεύουν σε ένα “παιδοκεντρικό” σύστημα εκπαίδευσης.
Τα βασικά χαρακτηριστικά είναι:
• η δημοκρατική εκπαίδευση
• οι εκατό τρόποι έκφρασης των παιδιών
• τα παιδιά αποτελούν το επίκεντρο ενδιαφέροντος και ρυθμίζουν τη μαθησιακή διαδικασία
• το ενδιαφέρον και η συμμετοχή των γονέων στις δραστηριότητες
• ο ενθαρρυντικός ρόλος του δασκάλου
• το περιβάλλον ως “τρίτος δάσκαλος”
• ο δάσκαλος εικαστικών και τα “atelier
Στο Μυστικό Κλειδί δίνουμε ιδιαίτερη σημασία στην οργάνωση του χώρου, την παρατήρηση και τις καταγραφές καθώς και στην εκμάθηση μέσω της ανακάλυψης και του πειραματισμού δημιουργώντας πολλές γωνιές εξερεύνησης, γεμάτες ερεθίσματα για την απόκτηση εμπειριών και γνώσης.
Three Teachers
Οι τρεις δάσκαλοι του παιδιού:
Ο γονιός: Ο γονιός είναι ο πρώτος δάσκαλος. Θεωρείται ώς σύντροφος, συνεργάτης και υποστηρικτής. Συμμετέχει ενεργά στη μάθηση του παιδιού του αλλά και όλων των παιδιών της τάξης του.
Ο δάσκαλος: Ο δάσκαλος είναι ο συμμαθητής και ο συνεργάτης του παιδιού που διευκολύνει τη μάθησή του σχεδιάζοντας δραστηριότητες βασισμένες στα ενδιαφέροντα του παιδιού. Ο ρόλος του είναι μπαίνει ενεργά μέσα στη διαδικασία της μάθησης και όχι να μένει ένας παρατηρητής που “τα ξέρει όλα”. Σκοπός του είναι να ενισχύσει την κατανόηση του παιδιού για τον κόσμο γύρω του σεβόμενος πάντοτε τις ανάγκες και τα ερωτήματα που θέτει το παιδί.
Το περιβάλλον: Η σπουδαιότητα του περιβάλλοντος έγκειται στην αντίληψη ότι τα παιδιά μπορούν καλύτερα να βγάλουν νόημα και να κατανοήσουν τον κόσμο μέσω του περιβάλλοντος το οποίο υποστηρίζει σύνθετες, ποικίλες , συνεχείς και μεταβαλλόμενες σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων, τον κόσμο των εμπειριών, των ιδεών και πολλών τρόπων έκφρασης ιδεών. Τα νηπιαγωγεία, γενικά είναι γεμάτα με εσωτερικά φυτά και πλημμυρισμένα με φυσικό φώς. Οι τάξεις είναι ανοιχτές και ενώνονται σε ένα κεντρικό σημείο στην piazza( μικρή πλατεία). Το εσωτερικό των τάξεων έχει σκοπό να κάνει έκδηλη τη διαδικασία της μάθησης καθώς και να προσφέρει άφθονα ερεθίσματα στα παιδιά. Οι δημιουργίες/εργασίες είναι τοποθετημένες σε διάταξη από αντικείμενα που έχουν βρεθεί και από υλικά τη τάξης.
Η σημασία του Atelier:
Στη φιλοσοφία του Reggio Emilia η τέχνη και το Atelier παίζει κεντρικό ρόλο. Αυτό οφείλεται στο γεγονός οτι στο atelier τα παιδιά εργάζονται με το μυαλό και τα χέρια ταυτόχρονα. Μπορούν να μεταμορφώσουν την ύλη και να δημιουργήσουν κάτι καινουριο. Έρχονται σε επαφή με την αισθητική και την ομορφιά της ύλης και αποκτούν την πεποίθηση οτι «όλοι μας μπορούμε να δημιουργήσουμε κάτι όμορφο»